Günlük Satırlar Yazılar

Bazı sorular mutfak masasında, dost sohbetinde doğar. Benimki de öyleydi: “Kara sinek hangi kokudan kaçar?” Basit gibi duruyor ama işin ucu hem geleneksel bilgeliğe hem de laboratuvar deneylerine uzanıyor. Gelin, dayanıklı verilerle ve küçük insan hikâyeleriyle bu merakı birlikte yanıtlayalım. Kara Sinek Hangi Kokudan Kaçar? Kökler, Bugün ve Yarın Halk reçetelerinden bilime: koku moleküllerinin izinde Nesiller boyu evlerimizde nane, limon kabuğu, tarçın çubuğu gibi “kokulu çözümler” dolaştı. Bilim bugün bu sezgilerin önemli kısmını destekliyor. Erişilebilir çalışmalar, limonen (limon kabuğu), mentol (nane/peppermint) ve sinnamaldehit (tarçın) gibi bileşenlerin ev sineğine (Musca domestica) karşı kaçırıcı (repellent) etki gösterebildiğini; yüksek yoğunluklarda ise caydırıcılığın belirginleştiğini…

En İyi Çıtır Patates Nasıl Yapılır? Edebiyatın Dönüştürücü Etkisiyle Bir Yolculuk Bir Edebiyatçının Girişi: Kelimeler ve Lezzet Kelimelerin gücü, yazının dünyasında bir hayat yaratabilir. Her cümle bir yaşam, her sözcük bir evren olabilir. Bir edebiyatçının bakış açısına göre, her şeyin bir anlatısı vardır; bu anlatılar, bizlere yalnızca anlam sunmakla kalmaz, aynı zamanda dönüşüm süreçlerinin kapılarını aralar. Tıpkı bir hikayede karakterlerin içsel yolculukları gibi, bir yemek tarifinin ardında da gizli bir anlatı yatar. Yemekler, hayatın anlamını arayan karakterlerin dönüşümüne benzer şekilde, mutfağımızda hayat bulur. En iyi çıtır patatesin yapılışı, yalnızca bir pişirme prosedüründen ibaret değildir; o, tıpkı bir romanın başladığı ilk…

Anlayışı Kıt Olana Ne Denir? Gerçekten Kıt Mıyız? Hepimizin etrafında, anlamaktan veya empati kurmaktan uzak olan insanlar vardır. Peki, bu insanlar gerçekten anlayışsız mı? Yoksa belki de anlayış sınırlarımızı biz mi daraltıyoruz? Bu yazıda, “anlayışı kıt olana ne denir?” sorusunu cesurca ele alacağız. Bu tartışmayı başlatan soru, toplumsal olarak nasıl tanımladığımızı sorgulamamıza neden olabilir. Gerçekten birinin anlayışsız olduğunu düşündüğümüzde, bunu hemen etiketlememiz doğru mu? Ve bu, aslında daha derin bir sorunun belirtisi mi? Anlayışı Kıt Olmak: Bir Etiket mi? “Anlayışı kıt” diyerek etiketlediğimiz bir kişi, aslında bu toplumun yanlışlarından, eksiklerinden veya baskılarından mı etkileniyor? İnsanların düşünme biçimleri, çevrelerinden ve yaşadıkları…

Kaz etçil mi otçul mu? Bilimsel arka plan, güncel tartışmalar ve pratik çıkarımlar Kısa cevap: Kazlar ağırlıklı olarak otçul sayılır; temel besinleri çayır otları, sazlar ve sucul bitkilerdir. Ancak fırsat buldukça böcek, salyangoz ve küçük omurgasızları da tüketebildikleri için “fırsatçı omnivor” olarak tanımlanır. Yani “tam etçil” değiller; beslenme spektrumları otçulluğun merkezinde, zaman zaman hayvansal proteinle desteklenen bir yelpazeye yayılır. Tarihsel arka plan: Evcilleştirmeden sofraya Bugün bildiğimiz evcil kazların kökeni iki yaban türüne dayanır: Avrupa’da Anser anser (boz kaz), Asya’da ise Anser cygnoides (suna kazı). Antik Çağ’da hem et-yumurta kaynağı hem de “ot biçen” canlılar olarak değer gördüler; Roma’da kazların Kapitol…

İngiliz Karbonatı mı Normal Karbonat mı? Gücün, İdeolojinin ve Vatandaşlığın Kimyası Giriş: Bir Siyaset Bilimcinin Düşüncesi Toplumun her alanında güç, görünür ya da görünmez biçimde işler. İktidar, yalnızca devletin tepesindeki figürlerde değil; mutfaktaki tercihlerden gündelik tartışmalara kadar her yerde vardır. “İngiliz karbonatı mı, normal karbonat mı?” gibi masum bir soru bile, aslında derin bir iktidar ilişkileri haritasını açığa çıkarır. Çünkü her tercih, bir normun, bir ideolojinin ve bir kimliğin ifadesidir. Bu yazı, karbonat meselesini bir kimya deneyinden çıkarıp, bir siyasal laboratuvara taşır. İktidarın kokusunu mutfaktan alabilir miyiz? Peki, kim karar verir neyin “doğru” karbonat olduğuna? İktidarın Mutfakta Kurduğu Hegemonya İngiliz…

Yer Çekimi Kanunu Nasıl Yazılır? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Yolculuk Evrenin sırlarını keşfetmeye meraklı biri olarak, her zaman basit gibi görünen kavramların ardındaki derin anlamları düşünmeyi sevmişimdir. “Yer çekimi” dediğimiz şey de bunlardan biri… Elma ağacından düşen meyveden, devasa gezegenlerin hareketine kadar her şeyi etkileyen bu görünmez güç, sadece fizik derslerinde değil, kültürlerde, dillerde ve düşünce biçimlerinde de farklı şekillerde karşımıza çıkar. Peki, yer çekimi kanunu nasıl yazılır? Gelin bu soruya hem evrensel hem de yerel merceklerle birlikte bakalım. Küresel Perspektiften Yer Çekimi Kanunu: Evrensel Bir Dil Yer çekimi kanunu, insanlığın bilimle kurduğu ilişkinin en çarpıcı örneklerinden biridir. 17.…

Patlıcan Kapama Nereye Ait? – Aşkın, Stratejinin ve Mutfak Savaşlarının Ortasında Bir Lezzet Giriş: Bir Patlıcan, İki Cinsiyet ve Sonsuz Bir Tartışma Mutfağa girer girmez bir ses yükselir: “Yine mi patlıcan?” Evet sevgili okur, yine patlıcan… Fakat bu sefer sıradan bir kızartma, közleme ya da musakka değil. Bugün mutfağın tahtını sarsan, yemek tarihçilerini Google arama geçmişini sorgulatacak kadar şaşırtan bir konuyla buradayız: Patlıcan kapama nereye ait? Şimdi diyeceksiniz ki, “Ne var bunda? Bir yemek işte…” Ama mesele sadece bir yemek değil. Bu, adeta erkeklerin çözüm odaklı stratejileriyle kadınların empatik ilişki yönetimi arasında geçen kadim bir mutfak satranç maçı. Hadi gelin,…

Malikilik Nedir, Kısa ve Öz: Farklı Bakışların Işığında Bir Mezhep Yolculuğu Bazen bir konuyu öğrenmenin en güzel yolu, onu farklı pencerelerden izlemektir. “Malikilik nedir?” sorusu da tam olarak böyle bir keşif gerektirir. Kimimiz bu mezhebi tarihsel bir perspektiften inceler, kimimiz toplumsal etkilerine odaklanır, kimimiz ise “günümüzde bize ne anlatıyor?” sorusunun peşine düşer. Ben de bu yazıda, hem erkeklerin analitik gözlüğünü hem de kadınların duygusal sezgisini takarak, Malikilik mezhebini farklı açılardan ele alacağım. Çünkü bir konuya tek taraftan bakmak, bir aynayı yarım görmek gibidir. Malikilik Mezhebinin Temelleri Malikilik mezhebi, adını kurucusu İmam Malik bin Enes’ten alır. Hicri 2. yüzyılda (yaklaşık 8.…

Gazavatname ve Ekonomi: Savaşın ve Kaynakların Sınırlılığı Üzerine Bir Ekonomik Analiz Gazavatname ve Ekonominin Temel Kavramları Ekonomi, sınırlı kaynaklarla en iyi şekilde nasıl fayda sağlanacağına dair bir bilim dalıdır. Kaynaklar sınırlıdır ve bu durum, her bireyin ve toplumun seçim yaparken dikkatli olmasını gerektirir. Bu seçimler, sadece bireysel yaşamı değil, aynı zamanda toplumsal yapıyı ve genel refahı da etkiler. Gazavatname, tarih boyunca birçok toplumun yazılı anlatılarında önemli bir yer tutmuş, kahramanlık ve savaş hikayelerinin işlendiği eserlerdir. Ancak bir ekonomist gözünden bakıldığında, gazavatnameler yalnızca kahramanlık ve zaferin değil, aynı zamanda savaşın ve kaynakların sınırlılığına dair önemli mesajlar taşır. Peki, gazavatnameler ne anlatır…

Kapalı Kalp Ameliyatı Riskli mi? Geleceğin Cerrahisine Dair Cesur Bir Beyin Fırtınası ❤️‍🩹🤖 Tıp dünyası artık bilim kurgu filmlerini kıskandıracak kadar hızlı gelişiyor. 20 yıl önce hayal bile edemeyeceğimiz tedaviler bugün rutin hale geldi. Bunlardan biri de, adını sıkça duyduğumuz ama detaylarını çoğumuzun tam bilmediği “kapalı kalp ameliyatı.” Peki bu yöntem gerçekten riskli mi? Ve gelecekte bu riskler nasıl değişecek? Gelin, hem bugüne hem de yarına dair ufuk açıcı bir yolculuğa çıkalım. 🚀 Kapalı Kalp Ameliyatı Nedir? Gelenekten Geleceğe Kısa Bir Bakış 🫀 Öncelikle, “kapalı kalp ameliyatı” deyince aklımıza kalbin açılmadığı, büyük kesiler yapılmadan, küçük deliklerden veya damar içinden girilerek…